جوانی ، احساسات ، میل به مذهب

نویسنده:  آیت الله العظمی لطف الله صافی گلپایگانی
با نظر به ارتباط جسم و جان ، و وابستگی میزان رشد عقل با میزان رشد بدن، همان‌گونه که دوران کودکی و میان‌سالی و کهن‌سالی از ویژگی‌های خاصی برخوردار است، دوره جوانی هم از اهمیت و ویژگی‌های خاصی برخوردار است.
شناخت ویژگی‌های دوره جوانی برای جوانان ضروری است، زیرا انسان تا خود را نشناسد و خصوصیات خود را درک نکند، قادر به ساختن و پرورش خود نیست.
لذا در این مقاله ی كوتاه سعی شده دو ویژگی‌ مهم دوره جوانی به اختصار بیان شود که عبارت است از:

1- تغییر و تحول جسمی:

گر چه جسم انسان همیشه در حال تغییر و تحول است، اما در دوره ی جوانی، این تغییر و تحول از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
در دوره ی جوانی بر اثر ترشح هورمون‌های بلوغ، تغییر و تحول‌هایی در شخص بروز می‌کند و رشد جسم او بیشتر می‌شود:
صدای شخص زمخت می‌شود ، مو در صورت و دیگر نقاط بدن می‌روید و احساس جنسی در او پیدا می‌شود به گونه‌ای که انسان احساس می‌کند تولدی تازه یافته است.
با این تغییر و تحول جسمی ، سایر امور روحی هم تغییر می‌کند ، احساس‌ها و تمایل‌های جدیدی در نهاد جوان به وجود می‌آید ، حالت‌های خاصی به او دست می‌دهد ، دیگر حالت‌های زمان کودکی و نوجوانی را کنار می‌گذارد.
آنچه جوانان باید بدانند ، این است که این دوران، دورانی پر آشوب و اضطراب انگیز است و باید مواظب باشند طبق مصلحت عمل کنند ، نه طبق احساسات درونی.

2- بروز احساسات مذهبی:

با تحولی که بر اثر بلوغ در جوانان صورت می‌گیرد ، استعدادهای فطری و طبیعی ، یکی پس از دیگری جامه‌ی فعلیت به خود می‌پوشند ، علاوه بر خواهش‌های غریزی که بین انسان و حیوان مشترک است، مجموعه‌ای از گرایش‌های فطری چون احساسات مذهبی و کشش‌های روحانی در جوانان بروز می‌کند.
امروزه روان شناسان معتقدند: دوره بلوغ ، دوره بروز احساسات مذهبی و تمایل‌های معنوی است. در این دوره جوانان مایلند از مبداء هستی آگاه شوند ، خالق خویش را بشناسند و با خدای خویش رابطه برقرار نمایند. این حس مخصوصا در شانزده‌ سالگی به اوج می‌رسد که اگر خوب هدایت شود، عامل مهمی برای رشد معنوی جوانان است.
موریس دبس می‌گوید: گویا همه روان‌شناسان در این نکته متفق القولند که بین بحران تکلیف و جهش ناگهانی احساسات مذهبی ارتباطی وجود دارد.
در این اوقات، یک نوع نهضت مذهبی حتی در کسانی دیده می‌شود که سابق بر این، نسبت به مسائل مربوط به مذهب و ایمان لاقید بوده‌اند.
نکته شایان توجه این است که ، علاقه به مسائل مذهبی در دوره جوانی، برنامه‌ای است که خداوند حکیم برای کنترل جوانان قرار داده است، زیرا در سن جوانی، غرایز طغیان می‌کند و دریای روح جوان طوفانی می‌گردد و اگر عواملی مانند مذهب و ارزش‌های مذهبی در جوانان وجود نداشته باشد، قطعا مسیر جوانان، بر خلاف مسیر الهی و انسانی خواهد بود.
منبع:كتاب با جوانان